Rzeczywisty efekt programu Rodzina 500 Plus

Abstract

W poniższej pracy dokonano analizy danych zastanych w celu próby zidentyfikowania oraz oceny rzeczywistych efektów realizacji programu „Rodzina 500 plus” w Polsce. Efekty te rozpatrywane są na poziomie makroekonomicznym, w ujęciu całego kraju. Zostały ukazane także kierunki polityki prorodzinnej w innych państwach Unii Europejskiej. Głównym założeniem programu była poprawa sytuacji demograficznej, czyli stymulowanie wzrostu liczby urodzeń oraz poprawa jakości życia rodzin z dziećmi poniżej 18 roku życia. Analizując aktualne dane można wysnuć wniosek, że sytuacja finansowa rodzin wielodzietnych dzięki temu świadczeniu z budżetu państwa uległa poprawie, wskaźnik ubóstwa obniżył się, natomiast współczynnik dzietności oraz dynamiki demograficznej wzrosły. Jest to pozytywne zjawisko, jednak oczekiwano większego rezultatu. Obserwowany w latach 2016 – 2017 wzrost liczby urodzeń ma kilka przyczyn. Środki z programu „Rodzina 500 plus” są jedną z nich, ale nie jedyną. Roczny koszt realizacji programu wynoszący około 23 mld zł przyczynił się do poprawy koniunktury w kraju, wzrostu konsumpcji, PKB i spadku bezrobocia. Wzrosły także wpływy do budżetu, jednak nastąpił wzrost cen oraz wzrost wskaźnika inflacji. Zdaniem naukowców program w niewielkim stopniu przyczynił się dotychczas do wzrostu liczby urodzeń, natomiast powiększa on dług publiczny Polski oraz może mieć wpływ na wzrost bezrobocia wśród młodych kobiet. Jako wadę programu badacze wskazują brak efektu „zachęcania” do narodzin pierwszego dziecka w rodzinie oraz przeznaczanie środków pieniężnych na świadczenia dla zamożnych rodziców.