Samorząd gminny w kreowaniu zrównoważonego rozwoju obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego

Abstract

Niniejsza praca pozostaje w dużym zakresie w nurcie badawczym ekonomii socjoekologicznej (socio-ecological economics), której głównym przedstawicielem jest M. Jakobs. W ekonomii socjoekologicznej istotne jest przyjęcie założenia, że człowiek jest elementem natury, a nie – tak jak w ekonomii ekologicznej – elementem wyobcowanym z kapitału naturalnego. Jednak sama jednostka w ekonomii socjologicznej nie jest szczególnym przedmiotem rozważań, ważniejsze miejsce zajmują grupy społeczne i społeczeństwo. Uwzględnia się zarówno wartości etyczne właściwe dla jednostek, jak i kulturę organizacyjną, zwłaszcza organizacji rządowych i samorządowych oraz procesy indywidualnego i zbiorowego uczenia się. Ekonomia socjoekologiczna przykłada dużą wagę do wiedzy społecznej, którą kształtują: partycypacja społeczna i działanie w zespołach, edukacja ekologiczna oraz otwarte dyskusje. Wiedza społeczna stwarza warunki do poprawnego wartościowania środowiska. Brak wiedzy społecznej zaniża wyceny dóbr środowiskowych. Jak podkreśla P. Jeżewski wiedza i partycypacja społeczna mogą także przysłużyć się wypracowaniu, akceptacji i realizacji strategii zrównoważonego rozwoju. W prezentowanym opracowaniu zostały poddane analizie następujące problemy pozostające w obszarze badawczym ekonomii socjoekologicznej: kultura organizacyjna urzędów gmin – przesłanki wdrażania proekologicznej kultury organizacyjnej; modele zrównoważonego rozwoju – przesłanki implementacji modelu zintegrowanego; znaczenie Lokalnych Grup Działania dla kreowania zrównoważonego rozwoju, upowszechniania procesów zbiorowego uczenia się, powstawania innowacji oraz rozwoju kapitału społecznego; intensywność i charakter relacji współpracy wewnątrz- i międzysektorowej; postawy ekologiczne przedstawicieli samorządu, postawy wobec zasady sprawiedliwości międzypokoleniowej – badanie gotowości przedstawicieli samorządu do partycypacji w kosztach utrzymania środowiskowych dóbr publicznych; źródła powstawania zagrożeń i konfliktów środowiskowych oraz typologia tych konfliktów; edukacja ekologiczna realizowana przez samorząd i w ramach samorządu; strategie rozwoju lokalnego jako narzędzie zarządzania (zakres ich uspołecznienia).