Przegląd błędów fazy przedanalitycznej, analitycznej i poanalitycznej na przykładzie oznaczania antygenu HBs i przeciwciał anty-HCV

Abstract

Na jakość uzyskiwanych wyników, niezależnie od rodzaju zastosowanej metody analitycznej mają wpływ błędy popełniane w poszczególnych etapach procesu diagnostycznego. W ostatnich kilku dekadach pracy medycznego laboratorium diagnostycznego doszło do znacznego zmniejszenia błędów metodycznych, co spowodowało większe zainteresowanie błędami występującymi w fazie przedanalitycznej i pooanalitycznej. Celem pracy jest przegląd błędów w fazie przedanalitycznej, analitycznej i poanalitycznej występujących w medycznym laboratorium diagnostycznym związanych z wykrywaniem antygenu HBs i przeciwciał anty-HCV. Przedmiotem analizy były błędy zarejestrowane podczas pobierania materiału, przeprowadzania analizy i wydawania sprawozdań z badań, oznaczania antygenu HBs i przeciwciał anty-HCV, zlecanych przez lekarzy Poradni Podstawowej i Wielospecjalistycznej Opieki Zdrowotnej. W pracy przedstawiono wykazy błędów fazy przedanalitycznej, analitycznej i poanalitycznej zarejestrowane w okresie od 2008 do 2014, w czasie którego wykonano 8100 oznaczeń wyżej wymienionych parametrów. Badania wykonano na analizatorze Elecsys 2010 firmy Roche metodą elektrochemiluminescencji. Obliczono odsetek błędów popełnianych w poszczególnych fazach, który stanowił dla wszystkich faz 0,39%, w fazie przedanalitycznej 0,18%, w fazie analitycznej 0,11 i w fazie poanalitycznej 0,10% na 8100 oznaczeń. Pomimo tego, że trudno jest ocenić przez medyczne laboratorium diagnostyczne wpływ stwierdzonych błędów na decyzje kliniczne, to wykazanie ich zwróciło uwagę na obszary w laboratorium, które wymagają doskonalenia.