Alternatywne formy duchowości jako wyzwanie dla tradycyjnych systemów religijnych. Studium przypadku gier fantasy RPG

Abstract

Przekonania z zakresu New Age stały się powszechniejsze po pandemii COVID- 19. Badania pokazują, że znaczny odsetek osób deklarujących wiarę w ezoterykę jest również związanych z tradycyjną religią. Alternatywne światy magiczne są jednak często traktowane przez instytucje kościelne jako metafizyczne zagrożenie, które podważa tradycyjne wartości religijnie ich definicję rzeczywistości. Skłania to reprezentantów chrześcijaństwa do naturalizacji dyskursów, opartych na deprecjacji wszelkich form magii, również tych występujących w produktach kulturowych. Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób podobieństwa ontologiczne między uniwersami gier fantasy RPG a sferą sacrum wpływają na relacje tych gier z tradycyjnymi systemami religijnymi. W artykule uwzględniono koncepcje socjologiczne i groznawcze, dotyczące mechanizmów powstawania alternatywnych światów, w tym szczególną rolę nurtu pop-theology, który integruje elementy duchowości z popkulturą. Badanie, oparte na desk-research oraz studium przypadku, wskazuje jak światy fantasy mogą być postrzegane przez tradycyjne wspólnoty religijne jako konkurencyjne wobec zinstytucjonalizowanych systemów sacrum. Wnioski sugerują, że specyfika światotwórstwa gier fantasy RPG, może być jednym z czynników determinujących traktowanie ich jako wyzwania przez instytucje kościelne.

New Age beliefs have become more prevalent following the COVID-19 pandemic, with research showing that a significant proportion of those claiming to believe in esotericism are also affiliated with traditional religion. However, alternative magical worlds are often treated by church institutions as a metaphysical threat that undermines traditional religious values with their definition of reality. This prompts representatives of Christianity to naturalise discourses based on the depreciation of all forms of magic, including those found in cultural products. The aim of this article is to explore how the ontological similarities between fantasy RPG universes and the realm of the sacred affect the relationship of these games to traditional religious systems. The article considers sociological and horror concepts concerning the mechanisms of alternative worlds, including the particular role of the pop-theology trend, which integrates elements of spirituality with pop culture. The study, based on desk-research and a case study, indicates how fantasy worlds can be perceived by traditional religious communities as competing with institutionalised sacred systems. The findings suggest that the specificity of fantasy RPG worldbuilding, may be one of the determinants of their treatment as a challenge by church institutions.