Efektywność ekonomiczna przedsiębiorstw przemysłowych w zależności od fazy cyklu życia

Abstract

Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji rynkowej wiąże się z przemijaniem w czasie. Przebieg życia każdego przedsiębiorstwa można przedstawić przy wykorzystaniu koncepcji cyklu życia przedsiębiorstwa. Model rozwoju przedsiębiorstwa, podobnie jak cykl życia produktu, oznacza układ następujących po sobie w odpowiedniej kolejności faz o różniących się i wyraźnie wyodrębnionych skutkach dla dalszego funkcjonowania. Liczba faz w cyklu życia waha się w zależności od przyjętego sposobu analizy. Cykl ten może przebiegać odmiennie dla różnych przedsiębiorstw funkcjonujących w odrębnych sektorach gospodarki. Kształt funkcji przebiegu cyklu życia we wszystkich przedsiębiorstwach jest podobny, a różnice trajektorii wynikają z długości trwania poszczególnych faz, jak również z ich burzliwości. W literaturze wyróżnia się najczęściej cztery następujące po sobie fazy, czyli: powstania i początkowego rozwoju, wzrostu, dojrzałości i schyłku działalności. Narastająca we współczesnej gospodarce dynamika przemian sprawia, że w coraz większym stopniu nabiera ona cech nietrwałości, co wpływa na kształtowanie cykli życia przedsiębiorstw. Postępujące procesy globalizacji, rozwój rynków kapitałowych i ponadnarodowych firm oraz związana z tym złożoność gospodarki – a tym samym rosnące ryzyko biznesu – sprawiają, że nie tylko gospodarka i przedsiębiorstwa, ale również ryzyko oraz niepewność podlegają globalizacji, czego efektem jest globalne kształtowanie cykli życia. Jednym z najważniejszych celów każdego przedsiębiorstwa jest zapewnienie rozwoju w długim okresie czasu oraz przetrwanie wśród narastającej ogólnoświatowej konkurencji. Bardzo często jest to realizowane przez podnoszenie efektywności ekonomicznej, będącej wyznacznikiem wielu decyzji strategicznych. Efektywność, rozumiana jako rezultat podjętych działań, opisywana jest jako relacja uzyskanych efektów do poniesionych nakładów. Jej wymiernym efektem jest wynik finansowy, który jest jednym z najważniejszych mierników sprawności funkcjonowania przedsiębiorstwa. By podjąć właściwe decyzje związane z podnoszeniem efektywności