Obyczaje i tradycje staroobrzędowców w Polsce

Abstract

Każda zjednoczona grupa ludzi generuje cechy swoiste tylko dla niej, a więc wspólne dla ludzi przynależących do tej grupy. Niniejsza praca poświęcona jest zbiorowości, dla której czynnikiem zespalającym ją jest wiara. W przypadku staroobrzędowości, ponieważ tego wyznania dotyczy artykuł, zasady wiary wywierają wpływ na wszystkie sfery życia wyznawców, warunkują rytm dnia, w nich ma swoją genezę większość obyczajów i tradycji. Właściwą część pracy rozpoczyna krótki rys historyczny, w którym traktuje się o schizmie w kościele prawosławnym i wyodrębnieniu staroobrzędowości. Pojawia się też geograficzno-demograficzna charakterystyka staroobrzędowców w Polsce. Wszystko to stanowi punkt wyjścia do charakterystyki wybranych obyczajów i tradycji związanych z kulturą materialną, nierozerwalnie jednak związaną z kulturą duchową. Zwrócono uwagę m.in. na specyfikę budownictwa staroobrzędowców, opis ich odzieży, obyczaje związane z pożywieniem i inne. Niniejsza praca powstała głównie w celach poznawczych z uwagi na to, iż staroobrzędowcy do dziś stanowią część społeczeństwa polskiego. Wiedza na temat staroobrzędowców jest w społeczeństwie szczątkowa, jeśli w ogóle termin ów nie jest zupełnie obcy. Praca ma też na celu uświadomienie odbiorcy żyjącemu w czasach zacierania się zasad moralnych i obyczajowych, jak silną może być wiara i jak wiele można z własnej woli poświęcić w jej imię. Nie można bowiem poddać pod dyskusję srogości zasad staroobrzędowości. Artykuł wreszcie powstał też z myślą o tym, by zaciekawić odbiorcę niezwykłą i bardzo swoistą kulturą starowierców, której niewielką część prezentuje dalsza część pracy.