Rozwój sieci rzecznej w dolnym plejstocenie w południowej części Niziny Południowopodlaskiej

Abstract

Prowadzone w ostatnich latach w ramach SMGP badania geologiczne (Żarski 1991, 2003, 2007a, b; Małek, Buczek 2007) oraz badania finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (granty nr 2 PO4 E00 930 i N N307 039 940) na obszarze południowej części Niziny Południowopodlaskiej dostarczyły nowych danych dotyczących rozwoju sieci rzecznej w okresie dolnego plejstocenu. Wykonane badania cech teksturalnych osadów (uziarnienie, mikromorfologia powierzchni ziaren kwarcu, skład minerałów ciężkich) pozwoliły zidentyfikować w otworach wiertniczych (Łuków 3, Łapiguz, Wola Chomejowa, Kolonia Bronisławów, Serokomla, Budziska oraz Ferdynandów) miąższą serię osadów (od kilku do prawie 20 m) zalegającą pomiędzy osadami podłoża przedczwartorzędowego, a najstarszą na tym obszarze gliną zwałową, charakteryzujących się dobrym wysortowanie oraz znacznym stopniem eolizacji ziaren kwarcu frakcji piaszczystej (ziarna typu EM/RM i RM stanowiły często nawet ok. 90%) (Woronko i in. 2007; Woronko 2012). Osady o podobnym wykształceniu i wieku, jednakże nie poddane tak dokładnym analizom stwierdzono również w wierceniach leżących na zachód od wymienionych wyżej: Grabów Szlachecki oraz Kolonia Zalesie (Żarski 1991, 2007b). Osadów o takich cechach brak na obszarach sąsiednich.