Kształtowanie postaw społecznych studentów i nauczycieli języka obcego wobec uczniów z zespołem Aspergera i innymi pokrewnymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Abstract

W dzisiejszych czasach do szkół publicznych coraz częściej trafiają uczniowie, których problemem jest pewien rodzaj „ukrytej niepełnosprawności społecznej”. Osoby te często cierpią na zespół Aspergera (ZA) lub inne pokrewne zaburzenia ze spektrum autyzmu, co objawia się m.in. ich trudnościami w komunikacji niewerbalnej i interakcjach społecznych. Wśród wspomnianych deficytów znajdą się też ich mocne strony, takie jak wysoki iloraz inteligencji i bardzo dobra pamięć. Pojawia się więc pytanie, w jakim stopniu nauczyciele, którzy na co dzień pracują z takimi osobami, są świadomi istoty i skali problemu. W obliczu nielicznych przypadków dzieci ze zdiagnozowanymi zaburzeniami nauczyciele postawieni są w trudnej sytuacji, gdyż obserwując nietypowe zachowanie i rozumowanie ucznia, intuicyjnie muszą stawić czoła problemowi pozbawieni odpowiedniej wiedzy na temat danego zaburzenia. Celem niniejszej pracy jest więc wspomaganie kształtowania adekwatnych postaw społecznych studentów i nauczycieli języka obcego wobec uczniów z ZA i pokrewnymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu w odniesieniu do ich specjalnych potrzeb edukacyjnych. Na początku ukazano skalę zjawiska i scharakteryzowano omawiane zaburzenia, akcentując potencjał ludzi cierpiących na daną przypadłość. Następnie zdefiniowano pojęcie „postawy społecznej” i odniesiono je do kontekstu kontaktów z osobą zaburzoną w społeczności szkolnej. Zaprezentowano również pewne sposoby wspierania tego typu uczniów w procesie nauczania języka obcego oraz przedstawiono wybrane obszary problemów i metody ich rozwiązywania. Artykuł zamyka analiza przeprowadzonych badań dotyczących poziomu wiedzy absolwentów neofilologii na temat autyzmu oraz stopnia ich przygotowania do pracy z uczniem zaburzonym w szkole ogólnodostępnej.