Uwarunkowania potrzeb zdrowotnych realizowanych przez aktywność fizyczną osób starszych

Abstract

Celem pracy było poszukiwanie zależności pomiędzy uwarunkowaniami (płcią, miejscem zamieszkania, wykształceniem, wiekiem, samooceną stanu zdrowia, uczestnictwem w aktywności fizycznej oraz intensywnością wysiłku fizycznego w ramach wykonywanego zawodu), a potrzebami zdrowotnymi realizowanymi przez aktywność fizyczną. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono w 2016 roku wśród 221 mieszkańców powiatu bialskiego i okolic w wieku 60-90 lat. W pracy zastosowano sondaż diagnostyczny z autorskim kwestionariuszem ankiety, w którym badani oceniali stopnie realizacji jedenastu potrzeb zdrowotnych poprzez podejmowaną obecnie aktywność fizyczną. Wyniki. Nie wykazano istotnego zróżnicowania stopnia realizacji potrzeb zdrowotnych względem płci oraz miejsca zamieszkania. Wykazano istotne zróżnicowanie względem wykształcenia a stopniem realizacji potrzeby aktywnej niepełnosprawności oraz rekreacji ruchowej; wiekiem a realizacją potrzeby profilaktycznej; samooceną stanu zdrowia a realizacją potrzeby prorodzinnej, profilaktycznej, ruchu, aktywności turystycznej, rekreacji ruchowej, medycznej i rehabilitacji; dotychczasowym uczestnictwem w aktywności fizycznej a potrzebą ruchu, antyinwolucyjną oraz profilaktyczną; intensywnością wysiłku fizycznego w ramach wykonywanego zawodu a potrzebą prorodzinną, aktywnej niepełnosprawności, rekreacji ruchowej oraz funkcjonalno-czynnościowej. Wnioski. Do uwarunkowań, które różnicują potrzeby zdrowotne realizowane przez aktywność fizyczną badanych seniorów należą: wykształcenie, wiek, stan zdrowia, wcześniejsze uczestnictwo w aktywności fizycznej oraz rodzaj wykonywanego zawodu pod względem intensywności wysiłku fizycznego. W żadnej z analizowanych potrzeb nie wykazano istotnego zróżnicowania w zależności od płci oraz miejsca zamieszkania badanych seniorów.

Introduction and objective. The aim of the present paper is showing an interdependence between the determining factors (sex, place of residence, education, age, self-esteem of the health status, participation in physical activities and intensity of a physical effort connected with performing professional duties) and health needs of elderly people, realized by through physical activities. Material and method. The research was conducted in 221 people aged 60-90 years. A diagnostic survey was used as the research method. It consisted of the author`s questionnaire in which the respondents were asked to evaluate the degree of realization of eleven health needs through the currently undertaken physical activities. Results. No significant variation of the degree of realization of health needs with regards to sex and place of living was found. However, there were significant variations due to such factors as education and the degree of realization of one’s active disability needs and motor recreation; age and realization of the preventive need; the self-estimation of one`s health state and realization of a pro-family, preventive, mobility, tourist activity, motor and medical recreation, and a rehabilitation need; previous participation in physical activities and the need of mobility, anti-involution and prevention; intensity of a physical effort within professional duties and a pro-family, active disability, motor and functional recreation need. Conclusions. Among the determinants diversifying health needs of the tested seniors realized through their physical activities, one may include education, age, health state, previous participation in physical activities, as well as the occupation the intensity of effort it involves. Within none of the analyzed needs, there was found a significant variation with regard to the respondents’ sex or place of living.