Potencjał produkcyjny oraz efektywność czynników produkcji gospodarstw ekologicznych o różnej wielkości ekonomicznej na tle gospodarstw konwencjonalnych w świetle FADN
Potencjał produkcyjny oraz efektywność czynników produkcji gospodarstw ekologicznych o różnej wielkości ekonomicznej na tle gospodarstw konwencjonalnych w świetle FADN
Data
2014
Autorzy
Orłowska, Maria Jolanta
Tytuł czasopisma
ISSN czasopisma
Tytuł tomu
Wydawca
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Streszczenie
Celem pracy było porównanie potencjału oraz efektywności czynników
produkcji ekologicznych gospodarstw rolniczych i gospodarstw konwencjonalnych
różnych klas wielkości ekonomicznej. Wykorzystano informacje
polskiego FADN z lat 2010-2011. Zastosowano metody analizy szeregów
statystycznych, metody analizy pionowej i poziomej. Porównano wielkość
ekonomiczną i obszarową gospodarstw, majątek oraz nakłady pracy własnej
i pracy najemnej, intensywność produkcji oraz produktywność i dochodowość
czynników produkcji gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych
wybranych klas wielkości ekonomicznej: bardzo małych, małych
i średnio małych. Badano także udział salda dopłat i podatków w dochodzie
z rodzinnego gospodarstwa rolnego.
Gospodarstwa ekologiczne i konwencjonalne różniły się wielkością
ekonomiczną i obszarową, wartością majątku oraz nakładami pracy ogółem
i nakładami pracy własnej. Gospodarstwa ekologiczne prowadziły
znacznie mniej intensywną produkcję mierzoną kosztami bezpośrednimi
niż gospodarstwa konwencjonalne. Konsekwencją tego była znacznie niższa
produkcja. Poniosły one jednak w badanym okresie znacznie wyższe
koszty ogółem w przeliczeniu na 100 zł wartości produkcji niż analogiczne
gospodarstwa konwencjonalne.
Przedstawione w opracowaniu wyniki wskazują na znacznie niższą
produktywność zasobów gospodarstw ekologicznych, natomiast dochodowość
czynników produkcji była porównywalna w gospodarstwach ekologicznych
i konwencjonalnych. Dochodowość kapitału gospodarstw ekologicznych
wszystkich badanych klas wielkości ekonomicznej, dochodowość
pracy gospodarstw bardzo małych i średnio małych oraz dochodowość
ziemi gospodarstw bardzo małych ekonomicznie w badanym okresie była
wyższa niż analogicznych gospodarstw konwencjonalnych. Duże znaczenie
dla uzyskiwanych dochodów miały dopłaty. Największe ekonomicznie
gospodarstwa ekologiczne spośród badanych (średnio małe), charakteryzujące
się największą powierzchnią użytków rolnych, natomiast najmniejszą
intensywnością produkcji, najniższymi wskaźnikami produktywności
ziemi oraz produktywności aktywów uzyskały najwyższy wskaźnik dochodowości
pracy, będący efektem prawie 96% udziału salda dopłat i podatków
w dochodzie.
Opis
Słowa kluczowe
gospodarstwo ekologiczne,
potencjał,
efektywność,
produktywność,
dochodowość