Romeo i Julia z Shanghaju: Cztery reprezentatywne historie miłości we współczesnej rodzinie chińskiej / Romeo and Juliet in Shanghai: Four representative stories of love in contemporary Chinese families

Abstract

Niniejszy artykuł przedstawia najbardziej podstawowe tendencje w społecznej teorii małżeństw i rodzin we współczesnych Chinach. Materiał i metody: Wyjaśnione zostaje w jaki sposób tradycyjna, chińska rodzina funkcjonuje w systemie konfucjańskich filozofii i kultury. Następnie, cztery odrębne historie zanonimizowanych rozmówców przedstawiają czytelnikowi syntetyczne modele miłości i rodziny ujawnione w materiale zebranym w 40 wywiadach pogłębionych w Shenzhen i Shanghaju w 2019 r. Wyniki: Choć społeczeństwo chińskie ulega znacznym przemianom, siła tradycyjnej rodziny pozostaje niezmienna. Modele rodzinne i małżeńskie działają jednak niczym dwusieczny miecz. Czasem zdolne są ratować sytuację młodych małżeństw, czasem doprowadzają do tragedii. Wnioski: Nie powinniśmy jednak krytykować chińskiej rodziny zbyt powierzchownie przez pryzmat zachodnich, etnocentrycznych filozofii i kultury. Tak samo, nie należy traktować chińskiej rodziny bezkrytycznie, jak sugeruje chińska kultura dominująca i warto skupić się zarówno na pozytywnych, jak też negatywnych aspektach jej funkcjonowania w kontekście miłości, małżeństwa, presji wywoływanych na młodych pokoleniach.

Following paper presents most basic tendencies in social theory of marriage and family in Chinese contemporary society. Material and methods: It provides a brief description of how a traditional Chinese family works in context of Confucian philosophy and culture. Consecutively, four individual stories of anonymized interviewees are presented as carefully selected narrations representative for 40 individual interviews carried out in Shenzhen and Shanghai in 2019. Results: The conclusion of the paper suggests that society in China changes, but the traditional family in China remains strong. The cultural aspect and model of family and marriage works like a “double edged sword”. Sometimes it saves lives, sometimes causes tragedies. Conclusions: At the same time, it should not be criticized too easily through a biased, Westernized interpretation as well as it should not be perceived and taken just the way it is given by Chinese dominating culture – aka without considering negative effects it produces for young generations.