Regional variation in changes in agricultural production in Poland in the context of environmental impact / Regionalne zróżnicowanie zmian produkcji rolniczej w Polsce w kontekście oddziaływania na środowisko

Abstract

Subject and purpose of work: Agricultural production activity brings about specific environmental effects. The aim of the study was to analyse changes in agricultural production in regions of Poland (NUTS-2) in the context of environmental impact using the gross nitrogen balance. Materials and methods: The analysis covered the medium-term perspective of 2001-2016. The primary source of information was statistical data of the Polish Central Statistical Office (Główny Urząd Statystyczny - GUS). Results: During the 2002-2004 period, the balance of gross nitrogen balance in Poland did not change and amounted to an average of 47.5 kg N∙ha-1 UAA (Utilized Agricultural Area). The progressive extensification of plant production in the following provinces: Slaskie, Malopolskie, Podkarpackie and Swietokrzyskie, is accompanied by a rapid reduction in the stocking density of livestock. Conclusions: The nitrogen balance, highly differentiated regionally, just as its individual elements, show the potential differentiation scale of the agricultural impact on the state of the environment. Very high balance surpluses occurring in the Kujawsko-Pomorskie, Lodzkie and Wielkopolskie provinces may indicate high environmental pressure from the agricultural production.

Przedmiot i cele pracy: Działalności produkcji rolniczej niesie ze sobą określone skutki środowiskowe. Celem opracowania była analiza zmian produkcji rolniczej w regionach Polski (NUTS-2) w kontekście oddziaływania na środowisko z wykorzystaniem bilansu azotu brutto. Materiały i metody: Analiza obejmowała perspektywę średniookresową lat 2001-2016. Podstawowe źródło informacji stanowiły dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Wyniki: W latach 2002-2004 saldo bilansu azotu brutto w Polsce nie uległo zmianie i wynosiło średnio 47,5 kg N∙ha-1 UR. Postępującej ekstensyfikacji produkcji roślinnej w województwach: śląskim, małopolskim, podkarpackim, świętokrzyskim towarzyszy gwałtowne zmniejszenie obsady zwierząt gospodarskich. Wnioski: Silnie zróżnicowane regionalnie sald bilansu azotu jak i jego poszczególnych elementów pokazują potencjalną skalę zróżnicowania oddziaływania rolnictwa na stan środowiska. Bardzo duże nadwyżki bilansowe występujące w województwach kujawsko-pomorskim, łódzkim i wielkopolskim, wskazywać mogą na dużą presję środowiskową ze strony produkcji rolniczej.