Teachers’ expectations regarding the family, the school, the Church and the mass media vis-à-vis the prevention of teen motherhood

Abstract

Background. In the recent years, the birth rate among teenage girls has decreased. Although more and more teenagers, especially girls, begin their sexual lives earlier, their knowledge on contraception is usually unsatisfactory and a significant number of adolescents either do not use contraception or use unreliable contraception methods. The lack of sex education at schools leads to teenage students’ lacking knowledge and support in this matter. Material and methods. The tool applied in the research was a previously prepared survey questionnaire entitled Teachers’ and class tutors’ opinions on teen motherhood serving a s the research tool. Results. The interviewees are convinced that in order to prevent pregnancies among adolescent girls, teenagers should be treated individually and provided with reliable knowledge and support. On the other hand, the respondents deem recommendable to warn teenagers of negative consequences that having sex brings and of stigmatisation the sexually active and pregnant girls face. Moreover, the interviewed teachers find it appropriate to promote only sympto-thermal contraception methods. Conclusions. The inconsistency and high restrictiveness in teachers’ opinions affect their involvement in teenagers’ sex education and their support towards pregnant students and underage mothers.

Wprowadzenie. W ostatnich kilkunastu latach w Polsce obniża się skala urodzeń dzieci przez nastoletnie dziewczęta. Dzieje się tak pomimo tego, że nastąpił wzrost częstości wczesnego rozpoczynania życia seksualnego przez młodzież, zwłaszcza dziewczęta, niezadowalający jest poziom wiedzy młodzieży na temat antykoncepcji oraz występuje znacząca skala nastolatków niekorzystających z antykoncepcji, bądź stosujących zawodne metody. Ze względu na abstynencyjny model edukacji seksualnej w szkole, uczniowie nie otrzymują dostatecznego wsparcia w omawianym zakresie. Materiał i metody. Narzędziem zastosowanym w badaniu był wcześniej przygotowany kwestionariusz ankiety pt. Opinie nauczycieli i wychowawców na temat macierzyństwa nastolatek. Wyniki. Stwierdzono, że badani z jednej strony są przekonani, iż w celu zapobiegania wczesnym ciążom należy traktować nastolatków w sposób podmiotowy, dostarczać im rzetelnej wiedzy oraz udzielać wsparcia. Z drugiej strony uznają za pożądane straszenie nastolatków negatywnymi konsekwencjami współżycia i piętnowanie osób aktywnych seksualnie oraz ciężarnych dziewcząt. Uznają przy tym za właściwe promowanie jedynie objawowo-termicznych metod antykoncepcji. Wnioski. Ta niespójność i duża skala restrykcyjności poglądów nie pozwala na optymizm w ocenie udziału nauczycieli w edukacji seksualnej młodzieży, ani ich roli w realnym wsparciu uczennic w sytuacji ciąży i macierzyństwa.