Rozwijanie empatii jako forma przeciwdziałania przemocy rówieśniczej w środowisku szkolnym

Abstract

Celem artykułu jest wskazanie sposobów rozumienia i rozwijania empatii w kontekście relacji rówieśniczych wśród dzieci i przeciwdziałania zjawisku przemocy w szkole. Postawa empatyczna jest składnikiem komunikacji interpersonalnej i warunkiem prawidłowego funkcjonowania dziecka w grupie rówieśniczej. Trening aktywnego słuchania i uważności przyczynia się do poprawy więzi między członkami społeczności szkolnej, a w dalszej perspektywie ogranicza zachowania ryzykowne u dzieci. Empatia łączy się z innymi składnikami kompetencji społecznych, takimi jak: asertywność, współdziałanie, komunikatywność i wywieranie wpływu. Zdolność rozumienia emocji i zachowania innych osób, współodczuwanie oraz umiejętność patrzenia na rzeczywistość z innej perspektywy są niezbędne w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych. Wczucie się w pełni w niepowtarzalny świat przeżyć, myśli, uczuć i pragnień drugiego człowieka jest możliwe wyłącznie w relacji osobowej, która stwarza szanse nawiązania i utrzymania pozytywnych więzi społecznych. Artykuł przedstawia sposoby rozwijania empatii w szkole, takie jak: metoda dramy i „Porozumienia bez Przemocy” M.B. Rosenberga.

The aim of this article is to present ways of understanding and developing empathy in the context of peer relationships in children. It seems essential to define the correlation between empathy and the reduction of school violence and aggression. Empathy is a component of interpersonal communication and a condition for the proper functioning of a child in a peer group. Active listening and mindfulness training improve the bond between members of the school community and, in the long run, limit risky behaviour in children. Empathy connects with other components of social competence, such as assertiveness, collaboration, communicativeness and influence. The ability to understand others’ emotions and behaviours, feeling compassion and an ability to look at reality from a different perspective are very crucial in resolving conflict situations. Experiencing the unique world of events, thoughts, feelings and desires of another human being is possible only in a personal relationship that creates opportunities for establishing and maintaining positive social relationships. The article describes ways to develop empathy at school, such as drama and Rosenberg’s “The Non-Violence Arrangements”.