Dziecięca umiejętność krytycznego czytania. Między teorią a praktyką / Children’s critical reading skills. Between theory and practice

Abstract

Artykuł prezentuje teoretyczne ustalenia dotyczące dziecięcej umiejętności krytycznego czytania. Przedstawia Four Resources Model (Peter Freebody, Allan Luke), jako propozycję do pracy z tekstem w ramach krytycznej alfabetyzacji. Nawiązując do wyników międzynarodowych badań postępów w czytaniu PIRLS, ukazuje dylematy związane z uczeniem krytycznego czytania najmłodszych odbiorców treści literackich. Materiał i metody. W pracy wykorzystano analizę dokumentów dotyczących poziomu umiejętności czytania, nauki krytycznego czytania oraz modelu czterech zasobów. Wyniki. Tekst prezentuje wyniki międzynarodowych badań postępów czytelniczych PIRLS 2016 oraz teoretyczne ustalenia dotyczące modelu krytycznego czytania autorstwa Freebody i Luke. Wnioski. Współczesna edukacja nie może pominąć krytycznej alfabetyzacji dzieci, które są odbiorcami nie tylko słownych, ale także (a może przede wszystkim) wizualnych treści.

The paper presents the theoretical findings regarding children’s critical reading skills. The articlecle also presents the Four Resources Model (Peter Freebody, Allan Luke) as a proposal to work with the text as part of critical literacy. Referring to the results of international research on progress in reading PIRLS, it reveals dilemmas related to the teaching of critical reading of the youngest recipients of literary content. Material and methods. The article uses the analysis of documents concerning the level of reading skills, learning critical reading and the four resources model four resources Results. The text presents the results of international PIRLS 2016 reading progress research and the theoretical findings regarding the critical reading model by Freebody and Luke. Conclusions. Today’s education can not ignore the critical literacy of children who are recipients of not only verbal but also (and perhaps above all) visual content.